Verandering is een gegeven voor gemeenten. Om met hoogleraar Jan Rotmans te spreken: ‘We leven niet in een tijdperk van verandering, maar in een verandering van tijdperk.’ Digitalisering, gebruik van data, een veranderende bevolkingsopbouw, decentralisaties, globalisering en klimaatverandering hebben allemaal hun weerslag op gemeenten. De coronacrisis laat meer dan ooit zien dat zekerheden instabiel zijn. Ieders talent is nodig om met elkaar tot nieuwe oplossingen te komen.
door Karin Sleeking

Wat onverminderd blijft, is dat medewerkers voor gemeenten werken omdat ze aan een maatschappelijk doel willen bijdragen. Daarvoor zijn in toenemende mate andere vaardigheden en competenties nodig. Hoe werk je samen; met collega’s, inwoners en andere belanghebbenden? Hoe innoveer je zodat je de samenleving optimaal kunt faciliteren? Hoe organiseer je het werk? Hoe blijf je vitaal? En: hoe blijft iedereen bij met de laatste ontwikkelingen?

Corona als katalysator

Ook hier blijkt de coronacrisis een katalysator. Digitaal werken is in snel tempo voor veel medewerkers normaal geworden. Hybride constructies van werken op kantoor, locatie en thuis brengen vraagstukken met zich mee op het gebied van werk-privébalans, vitaliteit, samenwerking, leiderschap en collegialiteit. Het bedienen, faciliteren en betrekken van de inwoner krijgt anders vorm. Ondertussen staan de gemeentelijke financiën meer dan ooit onder druk.

Sleeking stelt dat uitgangspunten als duurzame inzetbaarheid, een leven lang leren en vitaliteit in zicht moeten worden gehouden zodat gemeenten hun taken goed kunnen blijven uitvoeren. Voor A&O fonds Gemeenten is de uitdaging om – aan de hand van actuele thema’s en vraagstukken – dwars door de hele gemeentelijke organisatie medewerkers te inspireren en te ondersteunen. Sleeking is trots op de samenwerking met IGOM tijdens de afgelopen jaren. Samen werken aan intersectorale mobiliteit met www.jouwtoekomstisnu.nl en het nog lopende ESF Project Grip op Loslaten met onder meer de gemeenten Kerkrade, Vaals en Sittard-Geleen. Hierin pakken de medewerkers een actueel onderwerp uit hun dagelijkse praktijk (look-think-act) op en al doende krijgen ze inzicht in houding- en vaardigheidsvraagstukken. In beweging zijn en blijven is voor de deelnemende gemeenten erg belangrijk.

Grote maatschappelijke vraagstukken vragen om een langetermijnvisie en om ruimte voor innovatie. Technologische ontwikkelingen gaan razendsnel en de maatschappij verandert voortdurend. Door op kleine schaal te experimenteren wordt de creativiteit, leergierigheid en wendbaarheid van medewerkers aangesproken en ontstaat (gezamenlijk) eigenaarschap. A&O fonds Gemeenten wil daarbij ondersteunen door gemeentelijke vernieuwers in alle beleidsdomeinen te verbinden en te inspireren.